Wie op televisie of in filmpjes op social media wel eens geitjes zorgeloos in het groen ziet dartelen staat er meestal niet bij stil dat er ook een groep geiten is die het veel slechter getroffen heeft.
De misstanden met betrekking tot melkdieren gaan niet alleen koeien, maar ook geiten aan.

Wist je bijvoorbeeld dat zowel in de reguliere als in het overgrote deel van de biologische melkgeitenbedrijven de lammeren meteen na de geboorte van hun moeder worden gescheiden? In de natuur drinken ze wel drie maanden lang melk bij hun moeder.
Deze scheiding is voor zowel moeder als jong zeer stressvol en gebeurt om ziekteoverdracht tegen te gaan en om een onmiddellijke handel van de moedermelk mogelijk te maken.
Mannelijke geitjes (bokjes) zijn waardeloos voor melkveebedrijven en worden als ze gemiddeld zes tot tien weken oud zijn geslacht. Jaarlijks worden zelfs duizenden bokjes geslacht als ze nog maar één week oud zijn! 

Een geit die in vrijheid leeft, kan maar liefst twaalf tot zestien jaar oud worden. Hartverscheurend is het dan ook dat melkgeiten al na drie jaar en acht maanden slachtrijp verklaard worden. De reden hiervan is de verminderde melkproductie. Net als een machine die zijn werk niet meer doet, worden ze afgedankt. Het grote verschil is echter dat geiten net als wij emoties hebben. Ze kennen bijvoorbeeld blijdschap en vriendschap, maar ook eenzaamheid en angst. 

Zo zijn er meer misstanden te noemen zoals dat een doorsnee melkgeit haar leven slijt in een gesloten stal. Een dieronterend en pijnlijk ritueel is bij uitstek de onthoorning. 

Ondanks dat inmiddels in negen provincies een geitenstop geldt blijft het aantal melkgeiten in Nederland groeien. Dit komt doordat de geitenhouders het maximale uit hun vergunning willen halen. Ook in de wetgeving is er dus behoorlijk nog wat werk aan de winkel.

Misschien vraag je je af of je hier iets aan kunt doen. Het antwoord is: zeer zeker!
We kunnen een grote bijdrage leveren aan het verminderen van het aantal melkgeiten. Het beste voor de dieren is zonder twijfel om veganist te worden, maar je kunt al beginnen met voor de koeling in de supermarkt staand te kiezen voor een plantaardig alternatief. De melkgeiten zullen je hier in ieder geval zeer dankbaar voor zijn!

Roofvogel- en uilenshows staan garant voor dierenleed, maar worden een steeds populairdere vorm van entertainment. De vogels worden vaak onder slechte omstandigheden en in een compleet onnatuurlijke omgeving vastgehouden. De meeste bezoekers realiseren zich niet hoeveel dierenleed er schuilgaat achter deze shows. Waarom zou je roofvogel- en uilenshows niet moeten bezoeken?

Welzijnsproblemen

Eén van de belangrijkste problemen is dat de dieren slecht zijn gehuisvest. Het wordt de vogels onmogelijk gemaakt om natuurlijk gedrag te vertonen en dat heeft een negatief effect op het welzijn van de dieren. De vogels zitten het overgrote deel van hun leven opgesloten in een klein hok of vastgebonden met een touw aan een blok en kunnen nauwelijks vliegen. Ze krijgen niet de kans hun jachtinstinct te volgen, maar worden hongerig gehouden zodat ze gemakkelijk met voedsel kunnen worden gemanipuleerd. Ook kunnen de vogels niet hun eigen partner kiezen, niet een nest bouwen en niet hun jongen grootbrengen. Tijdens shows worden deze van nature schuwe dieren, die het liefst zo ver mogelijk bij mensen uit de buurt blijven, geconfronteerd met bezoekers die de vogels van dichtbij kunnen zien en zelfs aanraken. En uilen, nachtdieren bij uitstek, worden tentoongesteld in het volle daglicht.

Groeiende handel

Tijdens shows raken mensen gefascineerd door de vogels en besluiten ze roofvogels en uilen als huisdier aan te schaffen. Echter, roofvogels zijn niet geschikt als huisdier. Particulieren kunnen het dier niet bieden wat het nodig heeft. 

Daar komt bij dat de groeiende vraag naar vogels heeft geleid tot een levendige handel. Afhankelijk van de soort kan een vogel tientallen tot duizenden euro’s opleveren. Om aan de vraag te voldoen, worden er dieren speciaal voor dit doel gefokt in gevangenschap. Ook worden er jonge vogels en eieren uit nesten weggeroofd.

Gevolgen van ontsnappingen

Het komt regelmatig voor dat vogels ontsnappen tijdens shows. Bij particulieren komen ontsnappingen nog veel vaker voor. Soms worden dieren zelfs doelbewust losgelaten. Dit vormt om te beginnen een groot risico voor de vogels zelf. Regelmatig komt het voor dat het dier een riem of veter meesleurt aan de poot. De vogel kan daarmee vast komen te zitten, met een gruwelijke hongerdood als gevolg. De ontsnapte vogels zijn meer aan mensen gewend en komen daardoor dichter bij mensen in de buurt. Dit kan zorgen voor overlast, bijvoorbeeld met schijnaanvallen.

Ook de natuur loopt risico. Roofvogel- en uilenshows zijn nauw verweven met de fok van roofvogels en uilen. Daarbij wordt vaak hybridisatie toegepast, wat inhoudt dat er verschillende diersoorten worden gekruist. Ook niet-inheemse vogels en hybride vogels ontsnappen geregeld en een deel van de ontsnapte vogels wordt nooit teruggevonden of gevangen. Er kan dan faunavervalsing ontstaan, waarbij een diersoort die van oorsprong niet in de natuur hoort, zich daar vestigt en voortplant. Vaak gaat dit ten koste van inheemse diersoorten, bijvoorbeeld door verstoring, lastigvallen en genetische vervuiling.

Misleidende voorlichting

Roofvogel- en uilenshows worden gegeven onder het mom van voorlichting, maar een bezoek aan een dergelijke show is weinig educatief. Tijdens vogelshows wordt vrijwel geen, of zelfs foutieve, informatie over de dieren verstrekt. Los daarvan mogen we onszelf natuurlijk afvragen wat de educatieve waarde is van dieren die verplicht voor een groot publiek kunstjes moeten opvoeren in ruil voor eten. Een publiek dat diezelfde dieren vaak ook nog eens mag aanraken en aaien. Het heeft niets met de natuur van de vogels te maken. Hetgeen je er bovenal leert, is dat de belangen van dieren ondergeschikt zijn aan entertainment van mensen, ongeacht de nadelige gevolgen voor de dieren zelf.

Zo vrij als een vogel!

Roofvogels en uilen zijn geen gebruiksvoorwerpen om mensen mee te entertainen, maar levende wezens. De belangen van dieren worden bij roofvogel- en uilenshows ondergeschikt geacht aan die van de mens en het welzijn van de dieren wordt hierbij geschaad. Roofvogels en uilen horen niet in een hok, maar zo vrij als een vogel. In de Nederlandse en Belgische natuur komen 23 soorten roofvogels en uilen voor. Ga op pad met een verrekijker en bewonder de dieren op respectvolle afstand in het wild. Dat is pas écht leerzaam; in de natuur zijn de vogels in hun volle glorie, daar kan je zien hoe ze zich in het wild gedragen, daar waar ze thuishoren, daar waar ze volledig hun zelf kunnen zijn, hun keuzevrijheid hebben en hun natuurlijk gedrag kunnen vertonen.

Foto: Nigam Machchhar / Pexels

Bronnen en links:

Bite Back is zwaar ontgoocheld in het advies van de Raad voor Dierenwelzijn, werkgroep dolfijnen die haar oren enkel laat hangen naar de gevangenschapsindustrie

Het advies van de Raad voor Dierenwelzijn betreffende het huisvesten van dolfijnen is ‘een moeizaam bekomen maar eerbaar compromis over de levenskwaliteit van de zes dolfijnen’ geworden. Klinkt goed, zou je zeggen. De werkelijkheid is helemaal anders. Compromis, of beter gezegd koehandel, is het zeker geworden. Maar eentje van die aard dat 2 zichzelf respecterende dierenorganisaties (de helft van de vertegenwoordiging van de dierenorganisaties), namelijk Planète-Vie en Sea First Foundation, het niet over hun hart kregen om voor akkoord te tekenen. Heel begrijpelijk als je het advies leest van een Raad die een sluiting van het dolfinarium nooit voor ogen heeft gehad, maar uitgaat van het feit dat enkele welzijnsverbeteringen (een groter zwemvolume, wat verrijking, wat meer sociale interacties en een buitenbassin) voldoende zijn om het welzijn van deze hoogst intelligente en hypersociale dieren te garanderen.


‘Wetenschappelijke studies in de modernere Europese dolfinaria kunnen inderdaad geen duidelijke en eensgezinde stressindicatoren aantonen bij deze soort. Bij gebrek aan een eenduidig bewijs voor gestoord welzijn bij dolfijnen in dierentuinen, blijkt de discussie eerder een discussie over ethiek, conservatie, maatschappelijk draagvlak en educatie te zjin.’ Hebben de dames en heren van de Raad dan echt nooit bijvoorbeeld het rapport ‘The Case against Marine Mammals in Captivity’ gelezen?‘(http://www.humanesociety.org/assets/pdfs/marine_mammals/case_against_marine_captivity.pdf)

Stel je voor dat je als Raad voor Dierenwelzijn eens de kant zou kiezen van de 6 dolfijnen die daar opgesloten zitten in een betonnen gevangenis, zonder direct zonlicht of buitenlucht, zonder zeewater, zonder getijden.
Stel je voor dat je het als Raad voor Dierenwelzijn in de plaats van kwantiteit eens zou hebben over levenskwaliteit. Geen enkele van de 6 dolfijnen in het Boudewijn Seapark leidt een echt dolfijnenleven.
Elke aangeboren gedraging die genetisch bepaald is wordt gefnuikt, hun sociale organisatie, hun taal, hun cultuur, hun gevoelsleven en seksleven, hun fysieke en intellectuele capaciteiten worden in de kiem gesmoord. In plaats hiervan mogen ze voor wat dode vis groteske kunstjes opvoeren, en dat is dan hun verrijkingsprogramma.
Maar gelukkig krijgen ze een buitenbassin. ‘Op lange termijn (12 jaar na aanpassing van MB) zijn –niet zozeer vanuit welzijnsvisie maar wel als effectief antwoord op de maatschappelijke vraag- structurele aanpassingen nodig.’ Je houdt het bijna niet voor mogelijk. Met andere woorden: eigenlijk hebben die dolfijnen (die van nature uit migreren en in het wild meer dan 100 kilometer per dag zwemmen) helemaal geen buitenbassin nodig, ’t is maar om wat emotionele dierenvrienden te sussen dat het Boudewijn Seapark deze aanpassingen beter doorvoert. Kan al tellen voor een Raad voor Dierenwelzijn.
Ook al beweren ze het tegendeel, niets in het verleden wijst er echter op dat het dolfinarium gewonnen is voor zo’n buitenbassin, noch dat ze betrouwbaar zouden zijn in het opvolgen van richtlijnen. In een artikel van La Libre Belqique van 27/01 verklaart het Boudewijn Seapark dat dolfijnen in de openlucht laten contact met vogels zou toelaten, en die zijn drager van ziektes. (http://www.lalibre.be/actu/planete/fermez-les-prisons-pour-dauphins-52e6b9d83570d7514c2b54d8) Handig argument om geen buitenbassin te hoeven bouwen. Die kennis moeten ze dan maar snel delen met het Dolfinarium in Harderwijk of Nuremberg, of die van Marineland, Astérix of Planète Sauvage in Frankrijk. In Europa sluiten enkel het dolfinarium van Duisburg en Brugge hun dolfijnen nog levenslang op onder een koepel. Zijn al hun collega’s dan onverantwoord bezig door hun dolfijnen bloot te stellen aan ziekteverwekkende vogels?


Als we te horen krijgen dat het ‘onrealistisch is om te eisen dat dolfinaria verdwijnen’, waarom zijn er dan op de dag van vandaag al zoveel Europese landen die de aanwezigheid van dolfinaria op hun grondgebied verbieden of waar er geen meer zijn? Wat kunnen Oostenrijk, Cyprus, Ierland, Tsjechië, Slovakije, Estland, Letland, Hongarije, Polen en Luxemburg meer dan wij zouden kunnen? Hoe komt het dat India het juridische statut van ‘niet-menselijke persoon’ kan toewijzen aan dolfijnen, en zo de gevangenschap van dolfijnen en dolfinaria kan verbieden, en waarom moet België achterop hinken met wat welzijnsmaatregeltjes? Is dit het ‘best practice’ principe? Een gemiste kans, dat is duidelijk.
Als advocaten voor de rechten van dieren zal Bite Back blijven ijveren voor de vrijspraak van de 6 dolfijnen en alle andere dieren in het dolfinarium Boudewijn Seapark, niet voor een grotere cel, noch een buitenbassin. Door wie zouden de dolfijnen het liefst vertegenwoordigd worden, als ze zouden kunnen kiezen? Door iemand die gaat voor alle kans op vrijheid, of iemand die hun gevangenschapsomstandigheden wenst te verbeteren? Dolfijnen zijn personen, en we horen niet iemand op te sluiten louter voor ons amusement, zo simpel is het. Wie dat ook vindt, die zien we op zondag 23 februari voor de poorten van het dolfinarium, want wij blijven actie voeren totdat het dolfinarium sluit!

Benjamin Loison,
Namens Bite Back vzw